Amerika’nın neredeyse üçte birini kapsayan Sandy kasırgası, bir hafta önce (24 Ekim 2012) Jamaika’yı, Karayip adalarını ve Küba’yi etkilemiş , 69 kişinin ölümüne neden olmuştu.
Bundan önceki yıllarda kasırgaların rutin yolu hep Florida ve Meksika Körfezi eyaletleri idi.
New York ve New Jersey eyaletlerinde yaşayanlara kasırgaların etkisi hep bir kaç gün süren güçlü yağmurlardı. Biz bu deneyimi geçen yıl yine çocukların cadılar bayramını kutlamalarını bir hafta geciktiren Irene kasırgasında yaşadık. Henüz yaprakları dökülmemiş ağaçları deviren ve ekim ayı sonunda biller yelling ilk kart farinas ile tanıştıran Irene ve bir yıl sonra daha güçlüsü, çapı 1600-1800 km saatteki hızı 130-145 km. yi bulan devasa kasırga Sandy.
Üç dört gün önce meteoroloji mühendisleri, kasırganın etkileyeceği eyaletleri, derecesini ve yaşanacakları televizyon kanalları ile halka duyurdular.
Federal Acil Durum Yönetimi Kurumu(FEMA), halkın kasırga gelmeden bütün hazırlıkları tamamlamasını istedi.
Evlerinin bulunduğu konumu iyi bilmeleri, su altında kalabilecek bölgede ise derhal sığınaklara veya güvenli bölgelere gitmeleri tembih edildi.
Bir haftalık yiyecek ve su stoku,evlerin, işyerlerinin camlarının kepenk ile kapatılması, acil durumda kullanılacak jeneratörün hazır olması,arabalarının deposunun dolu olması, evi boşaltmak zorunlu olursa en gerekli belgelerin ve evrakların yanlarına alınması gibi uyarılar yapıldı. Kasırgadan en çok etkilenecek bölgelere zorunlu tahliye emri verildi.
24 saat içinde kasırganın ilk vuracağı kara parçasının New Jersey eyaletindeki Atlantic City civarı olacağı bilgisi verildi ve oradaki kumarhaneler kapatıldı.
Pazar akşamı (28 Ekim) yapılan anonsta New York, New Jersey civarındaki okullar Pazartesi ve Salı günleri kapalı olacaktı. Bunu Manhattan adasındaki meşhur Broadway şovlarının 1-2 gün ertelenmesi izledi. Subway,otobus ve tren seferleri iptal edildi.New York ve New Jersey eyaletlerini birbirine bağlayan Lincoln ve Holland tünelleri ve birçok köprü güçlü rüzgar dolayısıyla ulaşıma kapatıldı.
Bu bölgedeki en büyük 3 havaalanı J.F.K,La Guardia,Newark Liberty 12.500 uçuşu iptal etti ve bir süreliğine kapatıldı.
Tarihinde sadece 1888 yılındaki kar fırtınası yüzünden iki gün kapatılmış olan New York Borsası da tekrar kasırga nedeniyle iki gün işlemlere ara verdi. Acil durum ilan edildi.İnsanlar evlerine kapandı ve bir anda bir çok yer hayalet şehre döndü.
Pazartesi (29 Ekim) öğleden sonra başlayan kuvvetli rüzgar, akşam saatlerinde hızını 130-145 km. kadar çıkardı. Dev dalgaların boyu okyanus kıyılarında 4 metreyi bulurken, iç kesimlerde 3 metre civarında idi.
Salı günü sabahı(30 Ekim) fırtına,yerini yağmura bırakmıştı. Televizyon, en çok etkilenen okyanus ve nehir kıyısında yaşayanların evlerinin ve araçlarının sular altında kaldığını gösteriyordu. Son rakamlara göre 8.5 milyon kişi elektriksiz bir durumda ve bu arızaların giderilmesi en az 10 gün sürecek. Ölen sayısı şimdilik 40 kişiye ulaşırken,trofoların düşmesi ya da elektrik kontağının neden olduğu yangınların sayısı da az değil. Manhattan adası ,Hudson ve East nehrinin arasında kaldığından, su taşmalarından çok etkilendi. Herkesin toplu taşıma aracı olarak kullandığı subway(metro) sistemi 108 yıl önce inşa edildi ve bugün çok büyük bir bölümü sular altında.
New York Valisi Andrew Cuamo’da bugünkü basın toplantısında ”100-200 yılda bir böyle büyük doğa olaylarına tanık olan New York’un, bunun her bir iki yılda bir gerçeklesmesine hazır olmadığını” vurguladı.
New York Belediye başkanı Michael Bloomberg ve Vali Cuamo “Küresel Isınma”ya bağlı olarak artan kasırga sayısı, buna hazır olmayan New York için çok maliyetli olmasına rağmen, Kasırga bariyerleri inşa edilerek çözülebileceğini söyledi.
İklim uzmanları böyle büyük kasırgaların ülkeye maliyetinin 60 milyar dolar olacağı görüşünde. Ancak, ülkede seçimlere çok az bir süre kala ne Romney ne de Obama Küresel ısınma ve çözüm yolları için ne tür bir politika izleyeceklerini açıkça belirtmedi.(Ülkede artan kasırga sayısında her yıl artış olmasına rağmen)
Ve Amerika’dan bir Sandy Kasırgası da böylece geçti. Geriye çok büyük hasar ve evini,işyerini,arabasını , sevdiklerini kaybeden insanlar bırakarak….
