Nezaket, bir oluş halidir. Nezaketin tohumları aile içinde atılır. Ebeveynlerin birbirlerine, çocuklarına ve dış dünyayla nasıl bir ilişki içinde oldukları nezaketle ilgili algıyı oluşturur. Nezaketin yaşamda kendini nerelerde göstereceği kültürel ya da başka normlarla belirlenmiş olsa da mesajı tektir. Karşısındakini önemseme. Nasıl sevgi kalpten kalbeyse nezaket de kalpten kalbe seni gerçekten önemsiyorum demektir. Nezaket ve gerçek sevgi iç içe geçmiş halkalar gibidir.
Amerika’daki başkanlık seçimleri sırasında yeni Başkan Trump ve eşinin devir teslim töreni süresince eleştirilere maruz kalan birkaç pozu ve anı benim gözlerime de takıldı. Bu karelerde Başkan Trump’ın eşine davranışları seven ve önemseyen nezaketli bir kalbin davranışlarından farklıydı. Tabi ki onların ilişki dinamiklerini bilmek ve onlar adına karar vermek mümkün değil. Her ilişkinin kendi sözleşmesi ve kabulleri var. Seyrettiklerim beni, gerginken, zor ve stresli zamanlarda nezaketli kalmanın önemi konusunda düşündürdü. Ben seyrettiğim sahnelerde nezaketi evvela incelikli beden dilinde, yüzdeki gerçek tebessümde, karşındakine dikkatini vermede, göz temasında, dahil etmede aradım. Bulamadım. First Lady sahnedeki rolünü oynamaktaydı, Başkan’da kendi zaferini kutluyordu. Belki eşini çok seviyordur, belki yeni devir alacağı, içten içe başarısız olmaktan korktuğu işinin stresinden dolayı bu şekilde davranıyordur bilemiyorum. (Ben başkan Trump’ın tüm o kendinden fazla emin davranışlarının altında tedirginliğini ve ürkekliğini görebiliyorum.) Politikacıların eşlerinin sessiz birer gölge olmasını ve en fazla sempati yaratmasını bekleyen siyasi sistemlerde benim bu aradıklarımı bulmak zor olabiliyor. Sadece politikada mı? Odamızı ziyaret eden, kafamızı bilgisayarınızdan kaldırmadan cevapladığımız arkadaşımızın, sorusunu geçiştirdiğimiz astımızın, söz hakkı tanımadığımız takımdaşımızın, telefonumuza bakarak konuşmaya çalıştığımız eşimizin, sevgilimizin ya da çocuğumuzun, mailine, mesajına cevap vermediğimiz kişilerin, bir tebessümü esirgediğimiz selamlaşmanın karşılaştığı şey nezaketsizlik ve sevgisizliktir.
Nezaket ailede başlar ve öğrenilir. Kodları hücrelerimize işler. Genel kültür, eğitim olumlu etkilerken güç ve zenginlik nezaketin üstünde baskı yaratır. Hırs, tutuculuk, oburluk, fiziksel zafiyet nezaketle bir arada olamaz. Fazla çalışmak, bedensel yorgunluk, sadece iş ve başarı odaklılık, ben merkezcilik de nezaketin barınmadığı alanlardandır.
Ne kadar nezaketli olduğumuzu zor anlarda nasıl olduğumuza bakarak anlayabiliriz. İşler sıkıştırırken, karnımız açken, gözümüzden uyku akıyorken, tam da başarmak istediğimizi başkası başarmış kutluyorken, istediğimiz şeye kavuşmuşken, güç bizdeyken ne kadar nezaketliyiz?
Nezaketi en çok sevdiklerimizden esirgeriz. Çünkü oradadırlar ve güvendeyizdir. Nezaketsizlik sevgi ve aidiyet kılığına girer bazen.
Kendine nezaket öğrenilmesi gereken çok önemli bir haldir. İster sevgi, ister aşk, ister bağlılık ya da aidiyet hangi kılığa girmiş olursa olsun kendine nazik olan bir insan nezaketin olmadığı yerde durmaz.
Nezaketli ve sevgi dolu günler dilerim.
Tülin Kahvecioğlu
Bahçebiz Gelişim Akademisi
twitter : tkahvecioglu
